Aliran Pemikiran Islam Semasa Di Malaysia
Pelbagai aliran pemikiran dan fahaman Islam telah wujud sejak berzaman dan ianya mempunyai asas yang sama sejak dahulu cuma berubah nama dan pendekatan sahaja. Ini berikutan faktor fahaman, ideologi dan suasana semasa yang mempengaruhinya dan berkembang serta berubah dari masa ke semasa.
Antara aliran utama Islam yang mendominasi dunia kini ialah Sunni, Syiah, Wahabi, Islam Liberal dan batiniah disamping fahaman sekular dan atheis. Yang mana fahaman dulu yang dikenali sebagai Sunni, Khawarij, Qadariah, Jabariah, Muktazilah dan seumpamanya.
Rantau alam Melayu majoritinya didominasi faham Sunni ahli Sunnah Waljamaah sejak berzaman namun dengan pekembangan semasa pelabgai fahaman telah menular dan menyusup masuk kalangan masyarakat Islam di rantau ini. Secara langsung atau sebaliknya ianya membentuk jaringan tersendiri dengan aliran fahaman yang bersamaan dengannya di peringkat global.
Disamping itu aliran massa yang wujud kini juga ialah aliran parti politik, NGO, Jemaah tabligh dan seumpamanya.
Aliran Parti Politik
Aliran ini antaranya ialah PAS, UMNO dan PKR yang menjadi pilihan kalangan masyarakat Islam di Malaysia. Samaada mereka itu berfahaman Sunni, Wahabi, Syiah, Batiniah, Islam Liberal dan sebagainya. Yang mana agenda fahaman ini ialah inginkan kuasa dan pemerintahan. Dan parti utama yang mengatakan memperjuangkan Islam ialah PAS dan dipelopori ramai kalangan agamawan samada ianya Sunni, Syiah dan Wahabi. Mereka memperjuangkan islam melaui politik dan kepartian dimana kuasa sebagai alat bagi agenda perjuangan mereka.
Idealisme kepada perjuangan harakah Islamiah ialah kesan daripada revolusi Syiah di Iran dan gerakan Ikhwan Muslimin di Mesir serta timur tengah. Agenda daulat Islamiah menjadi asas yang penting bagi meletakkan sistem pemerintahan Islam dalam konteks sebuah Negara.
Rujukan utama dan dokongan tokoh kepada gerakan ini ialah antaranya Ikhwan Muslimin di Mesir, Hamas di Palestin, Hizbullah di Lubnan, FIS di Algeria, Nurchuluk di Turki, Jamaat el_Islami di Pakistan dan India. Antara tokoh karya yang menjadi inspirasi ialah Syed Qutub, Hasan alBanna, Said Hawa, Yusuf al-Qardawi, Fathi Yakan, Al-Maududi, Said Nursi, Nik Aziz dan Hj. Hadi Awang.
Aliran Tabligh
Ianya dinisbahkan kepada suatu jemaah dakwah yang dikaitkan dengan India sebagai pusat utama, yang diasakan oleh Maulana Ilyas paada tahun 1952 seorang tokoh Sufi yang menyusun gerakan dakwah dengan mementingkan perkara sunnah seperti amalan zahir, berjemaah, dan penampilan ala India/Pakistan. Dan asas gerakan ini ialah menghidupkan sunnah zahir dan fadilat-fadilat amalan ibadat. Kebanyakkan golongan ini mementingkan agenda dakwah dan nonpartisan. Antara tokoh utama ialah Maulana Zakaria al-Kandahlawi, Maulana Yusuf dan Juga Maulana Ilyas.
Aliran Teras Sunni
Yang merupakan warisan sejak berzaman dan menjadi pegangan utama majoriti umat Islam sedunia dan di Alam Melayu. Umumnya golongan ini terlibat dalam pelbagai lapisan kehidupan dan kegiatan masyarakat serta kehidupan massa. Di Nusantara antara Institusi utama yang masih utuh dengan fahama Ahli Sunnah Wal Jamaah ialah Pondok/Pesantren dan Institusi Tariqat Sufi. Bahkan barat menggelarkannya sebagai Tradisionalis. Yang mana golongan ini yang banyak berjasa kepada masyarakat di Alam Melayu dalam konteks dakwah, jihad dan pengajian agama serta ketuanan Melayu Islam.
Majoriti ulama sedunia ialah di aliran ini. Konsepnya institusi ini masih utuh dengan pengajian secara bertalaqi, bersanad dan mementingkan sanad dalam pengajian ilmu agama. Dan Institusi Tariqat yang merupakan teras kekuatan rohani amat mementingkan majlis zikir dan berguru dalam menuntut ilmu agama. Antara tariqat yang wujud di Malaysia ialah Ahmadiah, Dusuqiah, Naqsyabandiah, Syatariqah, Qadiriah dan Samaniah. Sejarah mencatatkan majoriti ulama Melayu silam mengamalkan tariqat bahkan ianya penting sebagai seorang Mukmin bagi pembnaguan rohani dan merupakn roh Islam. Agenda perjuangan ini ialah keredhaan Ilahi dan tidak terlibat dalam politik kepartian secara langsung dengan mengutamakan politik dakwah dan kehidupan massa. Namun wujud juga segelintir yang cenderung terhadap mana-mana parti politik dalam mengikuti arus semasa. Pembangunan Rohani merupakan teras utama kalangan Institusi Tariqat. Antara tokoh menjadi rujukan di Malaysia ialah Imam al-Ghazali, Ibn Atoillah, ImamSyarani, Syekh Abdul Samad al-Palembani, Syekh Daud, Syekh Ahmad al-Fathoni, Syekh Abdul Qadir al-Jilani dan ramai lagi.
Aliran Wahabi
Dinisbahkan kepada pengasasnya Muhammad bin Wahab dari Najd, Hijaz. Aliran yang mendakwa berpegang kepada fahaman seumpama para Salafus Soleh dan berpegang kepada al-Quran dan Sunnah dan mengganggap mereka lah yang sebenarnya ahli Sunnah waljamaah. Barat menamakan golongan ini sebagai fundamentalis. Agenda aliran ini supaya kembali berpegang kepada al-Quran dan Sunnah serta fahaman ulama mereka. Banyak mempelopori menghukum, mensyirik dan membidah. Antara tokohnya ialah Muhammad bin Wahab, Ibn Taimiah, Ibn Qayyim, Nasrudin al-Albani, Bin Baz, Abu Bakr al-Jazair dan lain-lain.
Aliran Islam Liberal
Aliran yang banyak memanilupasi akal dalam memahami Quran dan Sunnah dengan anggapan akal manusia begitu cerdik dan bijak. Justeru tanggapan bahawa anggapan agama perlu disesuaikan dengan perkembangan semasa sehinggakan kemampuan akal dapat mengatasi nas. Barat menggelarkannya sebagaimodenis. Disamping itu ianya banyak mempelopori konsep sejagat seperti hak asasi, keadilan, persamaan, intelektual, kemajuan, kemodenan. Golongan mirip dengan fahaman muktazilah yang meletakkan akal sebagai penentu utama dalam memahami nas. Antara tokohnya ialah Ali Syariati, Ali Abdul Raziq, Nucholis Majdid, Harun Nasution, Taha Hussein dan ulama campuran Liberal Wahabi seperti Jamaluddin al-Afghani dan Muhammad Abduh.
Aliran massa
Iaitu aliran badan bukan kerajaan yangmengambil berat isu semasa dan sejagat serta mementingkan islamisasi ilmu. Sebagai gerakan massa dan nonpartisan namun menekankan politik dakwah serta mengikuti perkembangan polotik glokal. Pelbagai aliran fahaman agama wujud di kalangan gerakan NGO ini. Dan Antara NGO Islam di Malaysia ialah ABIM dan JIM.
Pengaruh Aliran Fahaman dan Gerakan
Pelbagai aliran yang wujud telah membentuk jaringan global samaada secara langsung atau tidak. Namun dari segi akidahnya aliran Sunni masih mendapat tempat kalangan majoriti Masyarakat Islam namun aliran wahabi kini semakin berkembang dan menyusup kepada aliran Sunni dan beranggapan merekalah yang sebenarnya ahli Sunnah wal Jamaah disebalik agenda berpegang kepada Quran dan Sunnah.
Jaringan global ini antaranya kalangan parti Islam seperti PAS dengan Partai Keadilan Indonesia, Ikhwan Muslimin, Mesir dan Jemaat al-Islami di Pakistan, FIS di Algeria, Hamas di Palestin. Aliran Tabligh dengan jaringan India, Pakistan dan Bangladesh. Jaringan Tariqat Indonesia dan Mesir, Syria dan Jordan, Aliran Wahabi dengan Muhammadiah, Indonesia, Arab Saudi dan gerakan seperti Ansar Sunnah, Taliban, Hizbu Tahrir, Salafi. Dokongan Syiah Iran dan wahabi Saudi yang merupakan Negara berfahaman bukan Sunni banyak membiayai perkembangan fahaman mereka di pelusok dunia.
Aliran ekstrem ialah aliran yang banyak menghukum dan memanipulasi konsep jihad. Bahkan realiti kini dua aliran utama yang dikaitkan ekstrem ialah Syiah dan Wahabi. Bahkan dua aliran ini boleh berbunuhan sesama mereka kerana berlainan fahaman atau taksub seperi yang berlaku di Iraq dan Pakistan. Aliran tersebut membina fahaman yang keras dan jumud dengan ideologi mereka, Gerakan teroris global kini didominasi oleh fahaman wahabi seperi Jaringan al-Qaeda. Bahkan ianya memberi imej negatif kepada umat islam dan Islam serta sebagai peluang kepada Amerika untuk untuk mencampuri hak ehwal dalaman Negara Islam diatas perang melawan keganasan ‘war on terror’ yang bertujuan agenda hegemoni mereka.
Pelbagai aliran pemikiran dan fahaman Islam telah wujud sejak berzaman dan ianya mempunyai asas yang sama sejak dahulu cuma berubah nama dan pendekatan sahaja. Ini berikutan faktor fahaman, ideologi dan suasana semasa yang mempengaruhinya dan berkembang serta berubah dari masa ke semasa.
Antara aliran utama Islam yang mendominasi dunia kini ialah Sunni, Syiah, Wahabi, Islam Liberal dan batiniah disamping fahaman sekular dan atheis. Yang mana fahaman dulu yang dikenali sebagai Sunni, Khawarij, Qadariah, Jabariah, Muktazilah dan seumpamanya.
Rantau alam Melayu majoritinya didominasi faham Sunni ahli Sunnah Waljamaah sejak berzaman namun dengan pekembangan semasa pelabgai fahaman telah menular dan menyusup masuk kalangan masyarakat Islam di rantau ini. Secara langsung atau sebaliknya ianya membentuk jaringan tersendiri dengan aliran fahaman yang bersamaan dengannya di peringkat global.
Disamping itu aliran massa yang wujud kini juga ialah aliran parti politik, NGO, Jemaah tabligh dan seumpamanya.
Aliran Parti Politik
Aliran ini antaranya ialah PAS, UMNO dan PKR yang menjadi pilihan kalangan masyarakat Islam di Malaysia. Samaada mereka itu berfahaman Sunni, Wahabi, Syiah, Batiniah, Islam Liberal dan sebagainya. Yang mana agenda fahaman ini ialah inginkan kuasa dan pemerintahan. Dan parti utama yang mengatakan memperjuangkan Islam ialah PAS dan dipelopori ramai kalangan agamawan samada ianya Sunni, Syiah dan Wahabi. Mereka memperjuangkan islam melaui politik dan kepartian dimana kuasa sebagai alat bagi agenda perjuangan mereka.
Idealisme kepada perjuangan harakah Islamiah ialah kesan daripada revolusi Syiah di Iran dan gerakan Ikhwan Muslimin di Mesir serta timur tengah. Agenda daulat Islamiah menjadi asas yang penting bagi meletakkan sistem pemerintahan Islam dalam konteks sebuah Negara.
Rujukan utama dan dokongan tokoh kepada gerakan ini ialah antaranya Ikhwan Muslimin di Mesir, Hamas di Palestin, Hizbullah di Lubnan, FIS di Algeria, Nurchuluk di Turki, Jamaat el_Islami di Pakistan dan India. Antara tokoh karya yang menjadi inspirasi ialah Syed Qutub, Hasan alBanna, Said Hawa, Yusuf al-Qardawi, Fathi Yakan, Al-Maududi, Said Nursi, Nik Aziz dan Hj. Hadi Awang.
Aliran Tabligh
Ianya dinisbahkan kepada suatu jemaah dakwah yang dikaitkan dengan India sebagai pusat utama, yang diasakan oleh Maulana Ilyas paada tahun 1952 seorang tokoh Sufi yang menyusun gerakan dakwah dengan mementingkan perkara sunnah seperti amalan zahir, berjemaah, dan penampilan ala India/Pakistan. Dan asas gerakan ini ialah menghidupkan sunnah zahir dan fadilat-fadilat amalan ibadat. Kebanyakkan golongan ini mementingkan agenda dakwah dan nonpartisan. Antara tokoh utama ialah Maulana Zakaria al-Kandahlawi, Maulana Yusuf dan Juga Maulana Ilyas.
Aliran Teras Sunni
Yang merupakan warisan sejak berzaman dan menjadi pegangan utama majoriti umat Islam sedunia dan di Alam Melayu. Umumnya golongan ini terlibat dalam pelbagai lapisan kehidupan dan kegiatan masyarakat serta kehidupan massa. Di Nusantara antara Institusi utama yang masih utuh dengan fahama Ahli Sunnah Wal Jamaah ialah Pondok/Pesantren dan Institusi Tariqat Sufi. Bahkan barat menggelarkannya sebagai Tradisionalis. Yang mana golongan ini yang banyak berjasa kepada masyarakat di Alam Melayu dalam konteks dakwah, jihad dan pengajian agama serta ketuanan Melayu Islam.
Majoriti ulama sedunia ialah di aliran ini. Konsepnya institusi ini masih utuh dengan pengajian secara bertalaqi, bersanad dan mementingkan sanad dalam pengajian ilmu agama. Dan Institusi Tariqat yang merupakan teras kekuatan rohani amat mementingkan majlis zikir dan berguru dalam menuntut ilmu agama. Antara tariqat yang wujud di Malaysia ialah Ahmadiah, Dusuqiah, Naqsyabandiah, Syatariqah, Qadiriah dan Samaniah. Sejarah mencatatkan majoriti ulama Melayu silam mengamalkan tariqat bahkan ianya penting sebagai seorang Mukmin bagi pembnaguan rohani dan merupakn roh Islam. Agenda perjuangan ini ialah keredhaan Ilahi dan tidak terlibat dalam politik kepartian secara langsung dengan mengutamakan politik dakwah dan kehidupan massa. Namun wujud juga segelintir yang cenderung terhadap mana-mana parti politik dalam mengikuti arus semasa. Pembangunan Rohani merupakan teras utama kalangan Institusi Tariqat. Antara tokoh menjadi rujukan di Malaysia ialah Imam al-Ghazali, Ibn Atoillah, ImamSyarani, Syekh Abdul Samad al-Palembani, Syekh Daud, Syekh Ahmad al-Fathoni, Syekh Abdul Qadir al-Jilani dan ramai lagi.
Aliran Wahabi
Dinisbahkan kepada pengasasnya Muhammad bin Wahab dari Najd, Hijaz. Aliran yang mendakwa berpegang kepada fahaman seumpama para Salafus Soleh dan berpegang kepada al-Quran dan Sunnah dan mengganggap mereka lah yang sebenarnya ahli Sunnah waljamaah. Barat menamakan golongan ini sebagai fundamentalis. Agenda aliran ini supaya kembali berpegang kepada al-Quran dan Sunnah serta fahaman ulama mereka. Banyak mempelopori menghukum, mensyirik dan membidah. Antara tokohnya ialah Muhammad bin Wahab, Ibn Taimiah, Ibn Qayyim, Nasrudin al-Albani, Bin Baz, Abu Bakr al-Jazair dan lain-lain.
Aliran Islam Liberal
Aliran yang banyak memanilupasi akal dalam memahami Quran dan Sunnah dengan anggapan akal manusia begitu cerdik dan bijak. Justeru tanggapan bahawa anggapan agama perlu disesuaikan dengan perkembangan semasa sehinggakan kemampuan akal dapat mengatasi nas. Barat menggelarkannya sebagaimodenis. Disamping itu ianya banyak mempelopori konsep sejagat seperti hak asasi, keadilan, persamaan, intelektual, kemajuan, kemodenan. Golongan mirip dengan fahaman muktazilah yang meletakkan akal sebagai penentu utama dalam memahami nas. Antara tokohnya ialah Ali Syariati, Ali Abdul Raziq, Nucholis Majdid, Harun Nasution, Taha Hussein dan ulama campuran Liberal Wahabi seperti Jamaluddin al-Afghani dan Muhammad Abduh.
Aliran massa
Iaitu aliran badan bukan kerajaan yangmengambil berat isu semasa dan sejagat serta mementingkan islamisasi ilmu. Sebagai gerakan massa dan nonpartisan namun menekankan politik dakwah serta mengikuti perkembangan polotik glokal. Pelbagai aliran fahaman agama wujud di kalangan gerakan NGO ini. Dan Antara NGO Islam di Malaysia ialah ABIM dan JIM.
Pengaruh Aliran Fahaman dan Gerakan
Pelbagai aliran yang wujud telah membentuk jaringan global samaada secara langsung atau tidak. Namun dari segi akidahnya aliran Sunni masih mendapat tempat kalangan majoriti Masyarakat Islam namun aliran wahabi kini semakin berkembang dan menyusup kepada aliran Sunni dan beranggapan merekalah yang sebenarnya ahli Sunnah wal Jamaah disebalik agenda berpegang kepada Quran dan Sunnah.
Jaringan global ini antaranya kalangan parti Islam seperti PAS dengan Partai Keadilan Indonesia, Ikhwan Muslimin, Mesir dan Jemaat al-Islami di Pakistan, FIS di Algeria, Hamas di Palestin. Aliran Tabligh dengan jaringan India, Pakistan dan Bangladesh. Jaringan Tariqat Indonesia dan Mesir, Syria dan Jordan, Aliran Wahabi dengan Muhammadiah, Indonesia, Arab Saudi dan gerakan seperti Ansar Sunnah, Taliban, Hizbu Tahrir, Salafi. Dokongan Syiah Iran dan wahabi Saudi yang merupakan Negara berfahaman bukan Sunni banyak membiayai perkembangan fahaman mereka di pelusok dunia.
Aliran ekstrem ialah aliran yang banyak menghukum dan memanipulasi konsep jihad. Bahkan realiti kini dua aliran utama yang dikaitkan ekstrem ialah Syiah dan Wahabi. Bahkan dua aliran ini boleh berbunuhan sesama mereka kerana berlainan fahaman atau taksub seperi yang berlaku di Iraq dan Pakistan. Aliran tersebut membina fahaman yang keras dan jumud dengan ideologi mereka, Gerakan teroris global kini didominasi oleh fahaman wahabi seperi Jaringan al-Qaeda. Bahkan ianya memberi imej negatif kepada umat islam dan Islam serta sebagai peluang kepada Amerika untuk untuk mencampuri hak ehwal dalaman Negara Islam diatas perang melawan keganasan ‘war on terror’ yang bertujuan agenda hegemoni mereka.